Pakara nieuws november 2013

‘Persoonlijkheid of dierlijkheid?’

Bij dieren spreken over hun persoonlijkheid is voor ‘dier mensen’ niet vreemd. Veel
andere mensen zullen de wenkbrauwen fronsen. Met ‘persoonlijkheid’ bedoelen wij
immers een dynamisch en georganiseerd geheel van karakteristieken die je aan een
persoon kunt toekennen. Deze eigenschappen bepalen samen de manier waarop een
persoon in verschillende situaties reageert, de manier waarop hij denkt en waardoor hij
gemotiveerd zal worden.
Dankzij ethologisch onderzoek weten we dat dieren op dezelfde manier leren als mensen,
verschillende ervaringen opdoen en hierdoor hun gedrag aanpassen. De individuele
verschillen tussen de dieren hebben effect op het gedrag en de voortplanting.
Sinds 1995 is ook het wetenschappelijk gedragsonderzoek in dierentuinen sterk
toegenomen. In een review zijn de resultaten van 29 studies naar de persoonlijkheid van
dierentuindieren op een rij gezet. De studies geven aan dat de dierverzorgers de
persoonlijkheid van dieren betrouwbaar kunnen vaststellen, dankzij hun kennis en
jarenlange observaties tijdens de verzorging van de dieren en de inschattingen correleren
goed met onafhankelijke metingen van diergedrag. De onderzoekers pleiten ervoor de
kennis over persoonlijkheid effectief in te zetten voor het verbeteren van dierenwelzijn en voortplanting in gevangenschap. Voor de herintroductie van dieren in het wild is kennis over persoonlijkheid ook bruikbaar. De beste ‘kandidaten’ zijn die individuen die de grootste kans op overleven hebben. Dat zijn meestal de individuen met meer ‘lef’ en
minder angst.

Met dank aan ‘Pakara Nieuwsbrief’

‘Oudere moeders leven langer’

Hoe later een vogelvrouwtje moeder wordt en hoe minder nakomelingen ze in totaal
krijgt, des te hoger is haar levensverwachting. Dat hebben onderzoekers onlangs ontdekt.
De reden: de zogenaamde telomeren, de beschermende kapsels aan het uiteinde van
chromosomen, blijven bij oudere moeders langer behouden. Dit zorgt voor een langere
levensduur van de cellen en daarmee van het hele organisme.

Met dank aan ‘Pakara Nieuwsbrief’

‘Waar blijf je nou?’

Zo’n 200.000 ongelukken gebeuren er jaarlijks op de Duitse wegen. En daarbij komen
nog plotselinge noodgevallen als een hartaanval of een beroerte. De slachtoffers zijn vaak zo zwaar gewond dat ze niet aanspreekbaar zijn – met levensbedreigende gevolgen voor
hun huisdieren. De Vereniging Dierenvrienden Oostenrijk heeft daarom een handige
noodgevalkaart met sleutelhanger ontwikkeld, die dierenbezitters bij zich kunnen dragen.
Politie en ambulance weten dan dat er voor de dieren thuis gezorgd moet worden.

Met dank aan ‘Pakara Nieuwsbrief’

‘Is jouw vogel slim?’

Neem twee niet doorzichtige doosjes in je hand en vult er eentje voor de ogen van je
vogel met lekkers. Sluit het doosje en schudt ermee. Je vogel zal uit het gevulde doosje
pikken. Nu herhaal je de test, maar schud je alleen het lege doosje. Trekt je vogel de
juiste conclusie en pikt hij toch naar het gevulde doosje? Dan is hij slimmer dan
bijvoorbeeld apen of honden, waarbij deze test vaak mislukt.

Met dank aan ‘Pakara Nieuwsbrief’

‘Zo help je jouw vogels bij de rui’

Veel parkieten en papegaaien kennen geen vaste ruiperiode. Zij wisselen continue van
veren zodat we er weinig tot niets van merken.
Pijn ondervinden vogels niet van een normale rui. Maar bij het wisselen van de veren
komt wel jeuk kijken, vooral daar waar de donsveertjes doorkomen bij kop, nek en buik.
De vogels krabben zich vaak en laten zich in het ideale geval door hun partner aan hun
kop krabbelen. Veel vogels houden hun kop regelmatig even onder water, andere
badderen uitgebreid en weer andere maken graag gebruik van natte bladeren. Als het niet
lukt om met de plantenspuit (vernevelen) of met de douche de vogels nat te sproeien,
moet je voor een goede luchtvochtigheid in de kamer zorgen. Tocht kunnen de vogels
vooral als ze in de rui zijn en nat zijn, niet verdragen. Omdat de rui behoort tot de
normale levenscyclus maar het de vogels wel kracht en energie kost, zijn ze in deze
periode niet alleen gevoeliger voor stress, maar hebben ze ook een minder goed werkend
afweersysteem.
Totdat het hele verenpak vervangen is, moet je grote veranderingen in de kooi of omgeving daarvan vermijden. Zet er ook geen nieuwe vogels bij totdat alles weer bij het oude is. Belangrijk zijn natuurlijk nu vooral fruit en groente.
Bij papegaaien bovendien ei-voer of dierlijk eiwit in de vorm van bijvoorbeeld magere
kwark of cottage cheese. Problemen met de rui treden bij goed gehouden vogels gelukkig
zelden op. Als je echter kale plekken in het verenpak ontdekt en de vogel dus veren
verliest maar geen nieuwe aanmaakt, moet je de dierenarts inschakelen.

Met dank aan ‘Pakara Nieuwsbrief’

 ‘Verrijkingsideeën’

-Veel papegaaien, vooral ara’s, vinden het leuk om in en uit een kartonnen doos te
kruipen. Ze knagen graag gaten in de doos, spelen er verstoppertje in en bovenal slopen
ze graag de doos. Pas er wel op dat u geen dozen aanbiedt in de broedperiode, want dan
kan een donkere doos al snel de hormonen doen opspelen en de vogel in een broedstem-ming brengen.
-Neem een kleine rode paprika en maak een opening aan de zijkant, net groot genoeg zodat de papegaai er met zijn kop net in kan. Vul de paprika dan met zijn favoriete eten, bessen of kleine stukjes hout en hang de paprika in de kooi of aan de klimboom. Het is dan een eetbaar foerageerspeeltje en stimuleert de vogel om iets gezonds te eten, rijk aan vitamine A.
-Snij ongeveer 1/3 van een courgette af. Hol 1 kant uit en vul dit met bijvoorbeeld wat maïskorrels en een paar zaden. Druk dan zonnebloempitten en pompoenpitten in de buitenkant van de courgette en hang het in de kooi of aan de klimboom. Dit zal de papegaai stimuleren om te gaan foerageren.
-Rijg een stuk granaatappel (eventueel in combinatie met wat andere vruchten of
groenten) aan een fruitspies voor papegaaien en hang deze bovenin de kooi. Granaatappel is een belangrijke bron van vitamines A, C, E en K, kalium, ijzer en vezels en is super gezond voor uw papegaai en biedt een leuke bezigheid om de zaadjes uit de vrucht te peuteren.Haal wel deze verse foerageerspeeltjes uit de kooi voor de nacht en gooi ze weg als ze niet zijn opgegeten om schimmelvorming te voorkomen.

Met dank aan ‘Pakara Nieuwsbrief’

‘Transparante UV-markeringsstift’

Als je problemen hebt met vogels die zich tegen je vensters te pletter vliegen, maar nietgraag opvallende silhouetten opplakt, kun je kiezen voor deze markeringsstift mettransparante vloeistof. Deze vloeistof is nagenoeg onzichtbaar voor het menselijk oog,maar wordt door vogels als obstakel waargenomen door de reflecties op het speciale UV-laagje.

De stift kost Euro 14,90 en is o.a. verkrijgbaar via winkel.vogelbescherming.be en
www.vogelbescherming.nl/winkel

Met dank aan ‘Pakara Nieuwsbrief’
Vasten mag niet!
Een vogel die voedsel en water weigert is altijd een noodgeval! Vogels hebben een
aanzienlijk intensievere stofwisseling dan zoogdieren en hun energievoorraden zijn al
snel verbruikt. Neem daarom als dit gebeurt meteen contact op met de dierenarts. Totdat
je bij de dierenarts terecht kunt, moet de vogel warm gehouden worden en met een
voedingsoplossing verzorgd worden. Met een voedingsspuitje kun je de brei van opzij
in de snavel laten lopen en ook al wil de vogel niet alles doorslikken, helpt een beetje
al voorkomen dat hij uitdroogt. Zorg dus altijd dat u wat noodvoeding voor de
papegaai in huis heeft, zoals bijvoorbeeld Poly-Aid van de Birdcare company.

Met dank aan ‘Pakara Nieuwsbrief’

‘Veel kamervragen over Positieflijst’

De Positieflijst zoogdieren roept ook in de Tweede Kamer veel vragen op.
Staatssecretaris Sharon Dijksma beantwoord deze in een lange kamerbrief. Zo werd er
o.a. gevraagd wat er gebeurt met de dieren die na 2014 niet meer mogen worden
gehouden. Hierop werd geantwoord dat dieren die worden gehouden op het moment dat
de maatregel in werking treedt gedurende hun leven wel bij de eigenaar mogen blijven en
het dier ook nog van houder kan wisselen, maar dat er niet meer met het dier gefokt mag
worden. Tevens werd aangegeven dat de lijsten in de loop van de tijd aangepast kunnen
worden op basis van nieuwe inzichten. Er wordt verschillend gereageerd op de
positieflijsten en is er ook door een aantal politieke partijen een oproep gedaan om
eveneens positieflijsten voor vogels en reptielen op te stellen en naar verwachting zal de systematiek die momenteel hiervoor wordt ontwikkeld eind 2014 gereed zijn.
Hoe de positieflijst en de consequenties hiervan bij het brede publiek bekend gemaakt
zullen worden, wordt in de komende maanden verder uitgewerkt.

In het komende Pakara magazine wordt u weer uitgebreid over deze materie geïnformeerd.

Met dank aan ‘Pakara Nieuwsbrief’

‘Nieuwe groep Buffons ara’s ontdekt in Ecuador’

Een grote groep Buffons ara’s, of ook wel grote soldatenara genoemd, is ontdekt in het
noorden van Ecuador. Boswachters op patrouille in het Rio Canandé reservaat waren
verrast door de waarneming. Ze herkenden de vogels als Buffons, maar waren verbaasd
over de grootte van de groep. Dit hadden ze nog nooit gezien in het reservaat. Ze telden
in totaal 36 ara’s, wat niet alleen de grootste groep ooit gezien in Ecuador is, maar
mogelijk ook de grootste groep van deze soort ooit gezien. Tot op heden dacht men dat er
slechts 30-40 Buffons bestonden in Ecuador, maar de waarneming van de bewakers heeft
dat aantal verdubbeld en geeft het beschermingsteam van de Fundación Jocotoco’s goede moed en hoop voor het Rio Canandé reservaat. Aangezien 90% van de natuurlijke habitatvan de ara’s in het Chocó regenwoud is vernietigd, is dit reservaat noodzakelijk voor hunbehoud.
Vroeger kwam de Buffon van oostelijk Honduras tot aan in het westen van Ecuador voor, maar in de laatste tientallen jaren is dit drastisch teruggelopen.
Als resultaat is de soort nu bedreigd en wordt het totale aantal op minder dan 2500
geschat. Deze nieuwe ontdekking toont duidelijk het belang aan van het Canandé
reservaat voor het voortbestaan van de Buffons ara in Ecuador. De Fundación Jocotoco’s heeft sinds 2000 het Canandé reservaat ondersteund en er is geen beter bewijs dat hun inspanningen worden beloond. Dankzij donaties van met name WLT US, biedt het reservaat onderdak aan diverse bedreigde soorten uit het Chocó regenwoud. Gedreven door dit succes onderzoekt de foundation momenteel mogelijkheden om stukken land grenzend aan het reservaat aan te kopen die geschikt zijn voor de Buffons ara.

Met dank aan ‘Pakara Nieuwsbrief’

‘Hoe vinden vogels de weg terug?’

Dat kan dankzij zeer geavanceerde navigatiemethoden. Trekvogels laten zich onder meerde weg wijzen door planeten en sterren en volgen lijnen in het landschap zoals de kust en bergketens. Nachtelijke vogels gebruiken onder meer de stand van maan en sterren en voor dagvliegers is de zon een goede gids. Ook het aardmagnetisch veld en opvallend herkenningspunten in het landschap, zoals bruggen, gebouwen en straten wijzen vogels de weg. Kort geleden ontdekten wetenschappers dat vogels eigenlijk gewoon hun snavel achterna vliegen. Die snavel bevat namelijk kleine magnetische deeltjes die als kompasjes werken. De onderzoekers verstoorden bij roodborsten en karekieten de magneetjes in de snavel en prompt vlogen ze faliekant verkeerd. Hoogspanningskabels verstoren de oriëntatie van dieren en kunnen hun innerlijke kompas van de wijs brengen.

Met dank aan ‘Pakara Nieuwsbrief’

‘Hyacinthara koppel gedood door roofdier’

Curator Robert Zingg van de dierentuin in Zürich vertelt dat een verzorger een koppel
Hyacinthara’s miste uit het Pantanal verblijf. Een paar veren, een kop en wat andere
resten werden gevonden in het verblijf en men wist onmiddellijk dat een steenmarter hiervoor verantwoordelijk was. Ze zijn er echter niet zeker van dat de marter beide vogels heeft gepakt en denken dat het mogelijk is dat de andere vogel is ontsnapt. Ze weten niet precies hoe de marter zo’n grote ara heeft kunnen pakken, maar vermoeden dat de marter de vogels tijdens hun slaap heeft verrast. Marters staan er om bekend dat zij deskundige klimmers zijn en zo met succes op dieren groter dan zijzelf kunnen azen. Dit is een groot verlies voor de dierentuin, die met de ara’s wilde kweken om een groep Hyacinthara’s voor de toekomst veilig te stellen.
Controleer dus regelmatig zorgvuldig uw volières buiten en let op zwakke plekken in het
gaas of houten frames, waardoor mogelijk roofdieren in en uit kunnen of waardoor de
vogels kunnen ontsnappen. Voorkom dat katten of eekhoorns bovenop het dak van de
volière kunnen komen en voorzie de panelen van dubbel gaas, zodat roofdieren niet bij de
vogels kunnen komen als zij dicht bij het gaas zitten te slapen of te rusten.

Met dank aan ‘Pakara Nieuwsbrief’

VERMISTE/GESTOLEN PAPEGAAIEN

Dankzij de installatie van camera’s (CCTV) kon een gestolen blauw-gele ara bij de
eigenaar teruggebracht worden, omdat het kenteken van het voertuig via de beelden te
achterhalen was. Deze technologie is nu zo goedkoop en breed verkrijgbaar, dat het aan
te bevelen is voor de bescherming van vogels in kwetsbare locaties zoals bijgebouwen of
buitenvolières. Als de camera’s aan opname apparatuur verbonden zijn, kan dit het
politieonderzoek goed ondersteunen.
Een grijze roodstaartpapegaai is uit een auto gestolen, toen de eigenaresse die de vogel
altijd overal mee naar toe neemt de vogel tijdens het winkelen even in de auto had
achtergelaten. Toen ze terugkwam was de auto opengebroken en de vogel verdwenen.
In Portugal is een vrouw gearresteerd die in het bezit van 60 eieren van de kortstaartpapegaai (Graydidasculus brachyurus) was, die uit het Amazone gebied in Brazilië waren gesmokkeld. Zij wordt er van verdacht deel uit te maken van een groep die
bedreigde dieren smokkelt. De kortstaartpapegaai staat op de CITES lijst als bedreigde
soort.
Op de luchthaven van Wenen is een stel gearresteerd die probeerde vogels Europa binnen
te smokkelen die zij in Bali (Indonesië) hadden gekocht. Twee snuffelhonden vonden 60
vogels, inclusief papegaaien en paradijsvogels die in kartonnen kokers waren gestopt.
Negenendertig vogels zijn in de kokers overleden en de resterende 21 vogels zijn naar de
dierentuin van Schönbrunn gebracht. Het bleek echter dat 5 van de dode vogels met het
vogelgriep virus (H5N1) waren besmet en moesten ook de overlevende vogels worden
gedood. Alle mensen die met de vogels in contact waren geweest op de luchthaven en in
de dierentuin moesten behandeld worden.

Met dank aan ‘Pakara Nieuwsbrief’

‘Wat doe je als er ruzie in de volière is?’
Er kunnen vele redenen zijn voor pikken en onenigheid: jonge vogels die geslachtsrijp
worden, gaan wedijveren met iedere rivaal. Of het escaleert in de strijd om de beste
slaapplek of de lekkerste hapjes. Heel vaak is het ook een nieuwkomer die de lieve vrede
in een volière verstoort en de tot dan toe vredelievende bewoners tot woede drijft. Zolang
de vogels voldoende ruimte hebben om elkaar uit de weg te gaan, blijft het meestal bij
wat gekrijs en gekibbel. Maar vaak is de ruimte in een volière niet voldoende en daarom zal je maatregelen moeten treffen zodat de constante onenigheid niet tot ernstig letsel leidt. Een harmonieus vogelpaar kan het zelfs op hun enige kind hebben voorzien, wanneer dat opdringerig wordt.
De optimale oplossing is een nieuwe volière die groter is dan de oorspronkelijke, compleet anders ingericht en voorzien van talrijke nestplaatsen, verstop-mogelijkheden en veel
vliegruimte. Plaatst alle vogels gelijktijdig in hun grotere, nieuwe onderkomen. Nu
moeten ze zich allemaal tegelijk oriënteren en kan de ex-rivaal zelfs een steun worden.
Zo keert de rust terug, wat de beste manier is om jarenlange vrede of minimaal wapenstilstand te bewerkstelligen.
Wanneer het niet lukt, dan kan het er mogelijk aan liggen dat je een oneven aantal vogels
hebt. Zo slecht als de vogels ook alleen kunnen zijn, zo slecht kunnen ze het accepteren
als er eentje probeert binnen te dringen in een soepel lopende groep. Kijk goed naar het
gezelschap: wie wordt er gepest? Mannelijk of vrouwelijk, jong of bejaard? Deze vogel
moet dan uit de volière worden gehaald en het beste geef je het een partner, waarmee het
harmonieus in een eigen onderkomen kan leven. Probeer in ieder geval voor deze vogel
een gelijkwaardige partner te vinden. Een jonge vogel heeft namelijk al snel door dat een
door stress getraumatiseerde vogel een gemakkelijk slachtoffer is en kan dan wat brutaal
en bijterig worden. Qua temperament en leeftijd moeten de vogels bij elkaar passen.

Met dank aan ‘Pakara Nieuwsbrief’