Ongewervelden

Inleiding
Wandelende takken
Vogelspinnen
Kreeften en garnalen
Ongewervelden in het zeewateraquarium
Soorten

(Foto: NBAT)

Inleiding

Het allergrootste deel van alle dieren op aarde (99%!) bestaat uit dieren zonder ruggengraat. Ze komen voor in alle biotopen op aarde, in de diepste zeetroggen en grotten tot hoog in de atmosfeer. Het zijn over het algemeen geen aaibare dieren en worden door de meeste mensen over het hoofd gezien of zelfs als lastig of als eng ervaren. Aan de andere kant worden dieren als vlinders en libelles graag gezien. Er zijn een aantal ongewervelde dieren die men graag houdt in een terrarium of aquarium omdat ze zeer interessant zijn of een prachtige aanvulling voor de biotoop dat men wil opzetten, zoals koralen en anemonen in een zeewater aquarium.
Hoewel een dier als de Indische wandelende tak makkelijk te houden is door een beginneling, zijn er andere die alleen te houden zijn door de ervaren hobbyhouder. Informeert u zich vooraf of het aan te schaffen dier juist is voor u en uw directe omgeving. Als uw huisgenoten griezelen of zelf panisch zijn voor spinnen, dan zijn die zeker niet aan te raden. Deze dieren zijn vaak onverwacht snel, raken makkelijk in de stress en kunnen makkelijk gewond raken. Als afweer kunnen de dieren bijten, steken of knijpen met een soms giftige lading.

Wandelende takken

Wandelende takken zijn over het algemeen thuis makkelijk en goed te houden. De meeste “takken” komen uit warmere streken zoals India, Zuid Amerika, Afrika, Australië en ook wel uit Zuid Europa. Velen lijken uiteraard op takken en twijgen maar er kunnen ook takken zijn die zich voordoen als bladeren, mos e.d. en ze hebben allemaal gemeen dat ze zeer moeilijk te vinden zijn in hun natuurlijke omgeving.
Het terrarium voor wandelende takken kan een aquarium zijn met een goed sluitende gazen bovenkant of zijkant. Ook zijn er speciale insecten terrariums verkrijgbaar in de handel.Als bodem kan papier gebruikt worden of oude tuinaarde of turf. Zorg er wel voor dat er geen insecticide residu aanwezig is. Wat er ook gebruikt wordt zal regelmatig verschoond moeten worden. Verder kan de ruimte ingericht worden met enkele klautertakken en zelf planten, die dan als voedselbron zullen dienen.

In een terrarium voor wandelende takken moet minimaal drie keer zo hoog zijn als de maximale haalbare lengte van het grootste dier in verband met vervellingen. Temperatuur over het algemeen 21-28C overdag en 17-22C ’s nachts. Sproei eens per dag (‘s avonds) licht met (regen) water. De meeste takken drinken graag en hogere luchtvochtigheid bevorderd de vervelling. Een te hoge vochtigheid wekt schimmelvorming in de hand en dat moet vermeden worden.De meest gehouden wandelende tak, de Indische Wandelende tak (Carausius morosus) kan in de meest huiskamers gehouden worden zonder extra verwarming mits de bak niet geheel uitdroogt.

Als voedsel gebruiken de meest wandelende takken verse groene braambladeren. Als afwisseling en als er geen verse braambladeren te vinden zijn kan men groene bladeren van Rhododendron, klimop, eik, roos, Cotoneaster gebruiken. Bij de individuele soortbeschrijvingen staan alternatieven. Natuurlijk moet het voedsel vrij zijn van insecticiden en gif, dus let op bij het verzamelen van voedsel. Het beste is om de voedselplanten zelf op te kweken.

Vogelspinnen

Er zijn meer dan 30.000 spinachtigen waarvan een klein duizendtal vogelspinnen. Vogelspinnen onderscheiden zich van andere spinnen door de structuur van de kaken. Evolutionair gezien is het een oude groep binnen de spinachtigen en zijn wijdverspreid over de wereld.
Vogelspinnen zijn meestal 5 tot 8 cm groot, een aantal wordt wel 11 cm. De meeste soorten zijn dichtbehaard en hebben stevige poten. Ze hebben op zich niet veel ruimte nodig maar voor hun welzijn moeten ze vrij kunnen bewegen in de beschikbare ruimte waarbij rekening gehouden wordt met hun specifieke eisen. Voor bodembewoners van een cm of 8 is een terrarium van 30 x 30 x 20 cm geschikt. In grotere terraria worden voedseldieren slecht gevangen en in hogere kunnen de dieren vallen en zich beschadigen. Boombewoners hebben een wat hoger terrarium (30-40 cm) nodig, zodat zij bovenin een schuilplaats kunnen maken.

In de handel zijn verschillende glazen of plastic terraria verkrijgbaar special voor spinnen. Het terrarium moet beschikken over stevige schuilplaatsen en een zachte ondergrond. Deze zijn te verkrijgen in dierenspeciaalzaken die ook spinnen verhandelt. Ook een kleine waterbak, dat regelmatig schoongemaakt en ververst wordt, hoort thuis in een spinnen terrarium. Plaats een stevige tak in het terrarium voor boombewoners. De geschikte temperatuur is afhankelijk van de soort maar over het algemeen is een dag temperatuur van 24°C aan te raden met een lichte stijging in de dag en een lichte daling ’s nachts. De luchtvochtigheid van 60-80% (boombewoners het vochtigst). Sproei regelmatig eens per week maar nooit op de cocon of web maar zodanig dat de bodemgrond licht vochtig aanvoelt.

Spinnen eten prooien die net kleiner dan zijzelf zijn. Voer regelmatig een tot drie prooien per week, totdat de spin aan de volgende vervelling toe is. Verwijder niet opgegeten prooien bij een verzadigde spin voordat de levende prooi de spin aanvalt of dat het dode prooi verrot. Tijdens en na de vervelling eet een volwassen spin weinig of niets. Het beste is om het gedurende deze tijd met rust te laten.

Garnalen en kreeften

Zoetwater garnalen en kreeften zijn relatief nieuw in de aquarium hobby. Garnalen zijn wereldwijd verspreid over alle zeeën in een enorm aantal soorten. In zoetwater is de diversiteit aan garnaalachtigen een stuk minder maar er worden regelmatig nieuwe soorten aangeboden in de handel, vooral als algen eters maar ook als interessante bewoners van een speciaal aquarium.

Garnalen en kreeften kunnen samengehouden worden mits ze niet als prooi worden gezien (kleinere garnalen bij grotere vissen) of dat zij vissen als prooi in het vizier hebben (kreeften bij kleinere vissen). Het is altijd een goede zaak om voldoende schuilplaatsen te hebben in het aquarium met vissen. Het heeft wel als gevolg dat de garnalen cq kreeften wat minder gezien worden. Maar dat maakt het voor velen juist spannender. Een speciaal aquarium voor alleen garnalen kan ook heel mooi zijn.

De kleine garnalen zijn typisch groepsdieren en horen dus in groepen gehouden te worden. Grotere zoetwaterkreeften voelen zich juist het best op hun gemak als eenling in het aquarium.De meeste zoetwatergarnaalachtigen voelen zich het best in enigszins hard en neutraal water, andere prefereren zacht licht zure omstandigheden. Zie de soortbeschrijving voor de gewenste waterkwaliteit per soort. Ze zijn allemaal zeer gevoelig voor opgeloste metalen, ammonium en nitriet. Ee goede filtratie over geactiveerd kool is daarom nodig.

Garnaalachtigen zijn omnivoor met een preferentie voor plantaardig materiaal. Caridina en Neocaridina eten voornamelijk algen maar zullen ook wel proeven aan verschillende types visvoer. De Atya soorten, waaierhandgarnalen, filteren het water en hebben behoefte aan zeer fijn stofvoer.

Garnalen vervellen regelmatig en zijn op dat moment vanwege het nog zachte pantser zeer kwetsbaar voor andere garnalen en vissen. Een reden temeer om veel schuilplaatsen te hebben in de bak.

Ongewervelden in het zeewateraquarium

In de zeewateraquariumhobby nemen rif aquaria een speciale plaats in. Het kunnen fantastisch mooie sieraden zijn maar er gaat een hoop kennis en ervaring in schuil. De term sieraad is niet willekeurig gekozen daar de kosten ook navenant zijn. Een rif bestaat uit ongewervelde dieren en vissen komen dan vaak op de tweede plaats, temeer daar de ongewervelden hogere eisen stellen aan waterkwalitiet en licht. Verdiept u altijd eerst in de aanwezige kennis over de dieren die u op het oog hebt en wij zullen proberen in de loop van de tijd aan de hand van soortbeschrijvingen die kennis u vanuit deze website aan te leveren.

Soorten

 

  1. Roze-teen vogelspin