Samenvatting Marja Kik

Het houden van reptielen (slangen, hagedissen en schildpadden) vertoont een stijgende populariteit onder huisdier- bezitters. De reptielen omvatten meer dan 11.000 soorten. De kennis over de gehouden reptielensoorten blijft echt heel erg achter bij deze populariteit. Helaas wordt een aantal soorten spotgoedkoop bij dierenwinkels aangeboden. Het onderscheiden van de verschillende soorten reptielen is essentieel voor een goede verzorging, want pas dan weet men wat de meest optimale huisvesting en voeding is voor de betreffende soort.

Reptielen zijn afkomstig van over de hele wereld. Leguanen zijn afkomstig uit Zuid-Amerika, baardagamen uit Australië, wateragamen uit Azië en varanen uit Azië of Afrika. Deze hagedissen worden in de natuur meestal aan hogere hoeveelheden UV-B (280 – 315 nm) straling blootgesteld dan in gevangenschap. Blootstelling aan UV-B is essentieel voor de vorming van vitamine D via de huid. De dieren worden in gevangenschap vaak gevoerd met groenten en fruit, of insecten. Dit is voeding die arm is aan calcium en vitamine D, maar rijk aan fosfor. De combinatie van onvoldoende UV-B belichting en te lage calcium concentraties leidt tot gegeneraliseerde (= algemene) afwijkingen in het skelet. Bij volwassen, drachtige reptielen leidt een calciumdeficiëntie (= tekort) tot een verminderde vruchtbaarheid, dystocia (= legnood) en sterfte van het moederdier vlak voor of tijdens het leggen van de eieren. De eieren zijn erg breekbaar en de jongen sterven al voor het uitkomen. De wel uitgekomen jongen zijn vaak te klein, zwak en vertonen skeletafwijkingen. Levendbarende reptielen vertonen dystocia (= barensnood) of sterven vlak voor of tijdens de partus.
Bovendien worden reptielen in gevangenschap vaak gehuisvest bij temperaturen die veel lager zijn dan in hun natuurlijke omgeving. Dit laatste kan nadelige gevolgen hebben voor het metabolisme en de fysiologische processen in het dier. Slangen bijvoorbeeld, verteren hun prooien onvoldoende bij te lage temperaturen en kunnen gaan braken.
Soortenkennis van reptielen voorkomt hopelijk dat mensen dieren kopen die moeilijk te houden zijn zonder problemen. Voor krokodillen lijkt dat evident, maar toch zijn er mensen die b.v. een Cubaanse krokodil als baby aanschaffen, zich niet realiserend hoe groot het dier uiteindelijk wordt. De meeste mensen begrijpen dat je niet zomaar een giftige slang moet kopen. Maar veel mensen denken dat je allerlei hagedissen gewoon kunt aanschaffen, eigenlijk zonder er iets over te weten. Sterker nog sommige hagedissen worden als makkelijk te houden aan bevolen en als dieren voor beginners. Dit is volstrekte flauwekul, want geen enkele hagedis voldoet aan dat soort criteria.