Kan een hond zich vervelen?
Kan een hond zich vervelen? Ja, maar niet zoals u en ik dat kunnen. Een hond kan niet nadenken over zijn verveling en hij heeft geen tijdsbesef. Een hond kan wel ongelukkig en gespannen zijn door een gebrek aan afleiding. Dit kunt u voorkomen door de hond minimaal een half uur per dag beweging te geven en daarnaast gelegenheid om met soortgenoten te spelen. Mocht dat een keer niet kunnen, dan zijn er nog legio andere mogelijkheden om uw hond bezig te houden.
Lichamelijke beweging krijgt een hond niet alleen tijdens uitlaten. Als uw hond lichamelijk volgroeid is, kunt u hem leren om zonder te trekken naast de fiets te lopen. Begin met de fiets aan de hand te oefenen. U loopt aan de linkerkant van de fiets en de hond aan de rechterkant. Eerst oefent u de rechte stukken, als de hond dit zonder te trekken kan, gaat u bochten oefenen. Eerst de bocht naar links waarbij de fiets van de hond weg buigt. Als dat geen problemen geeft, oefent u de bocht naar rechts. Let goed op dat uw hond rustig blijft en zich niet bedreigd voelt als de fiets zijn richting uit draait. Pas als de hond op rechte stukken en in de bochten ontspannen mee loopt gaat u ‘echt’ fietsen. Fietsen zorgt er niet alleen voor dat de hond fysiek gezond blijft, het werkt ook stress reducerend. Honden kunnen, net als mensen, allerlei klachten krijgen die voort komen uit te veel spanning en te weinig mogelijkheid om de spanning af te reageren.
Spel is voor de goed gesocialiseerde hond de beste afleiding. Het is niet alleen fysiek bezig zijn; spel heeft ook de functie om de onderlinge communicatie te oefenen en te perfectioneren. Spel is het belangrijkste middel om agressie tussen honden onderling te verminderen of te voorkomen. Wolvenpups leren tijdens het opgroeien in het roedel de regels van hoe ze zich dienen te gedragen. Niet alleen de moeder, ook de vader en de rest van het roedel houden zich met de opvoeding bezig. Hondenpups hebben, in de belangrijke eerste 7 weken, alleen hun moeder en eventuele nestgenoten om mee te communiceren. Als ze met hun nieuwe baas mee gaan, verdwijnt het intensieve, dagelijks contact met soortgenoten. In het gunstigste geval gaan ze 1 tot 2 maal per week naar een puppy socialisatiegroep. Als deze begeleid wordt door een deskundige, leert de pup dat andere rassen soms andere manieren hebben. Een Newfoundlander pup speelt bijvoorbeeld meer dan gemiddeld met overdreven bewegingen van zijn voorpoten. Een Whippet vermijd ruw contact maar wil zo hard mogelijk rondjes rennen. En veel Border Collie pups proberen, in sluiphouding en met fixerende blik, andere pups bij elkaar te drijven. Als een pup geen mogelijkheid heeft om met soortgenoten te spelen, kan hij zich niet verder bekwamen in hondentaal. Hij leert niet hoe hij zich het beste kan gedragen om conflicten te voorkomen of op te lossen. Hij ervaart niet dat andere honden er anders uit zien en zich ook anders kunnen gedragen. Hij krijgt niet de kans om eventuele onzekerheden in de communicatie met anderen te overwinnen. Een pup die geen kans krijgt om in zijn jeugd met andere honden te spelen, is als een mensenkleuter die nooit met andere kinderen kan spelen. In beide gevallen ontstaat er een gebrek aan elementaire communicatieve vaardigheden die nooit meer ingehaald kan worden.
In een verstedelijkte omgeving hebben de meeste honden te weinig afleiding. Zelfs als het dier dagelijks een uur vrij kan rennen en spelen, blijft het in huis vaak een saaie boel. Het ritme van de dag is bekend en het is niet voor niets dat honden vaak overdreven druk worden door de komst van visite. Het is voor hen een welkome afleiding van de dagelijkse sleur. Als u uw hond een spannender leven gunt, kunt u hem afleiding geven met apporteer- of zoekspelletjes. Niet alle honden willen apporteren. Youri, mijn Duitse herder uit politielijnen, doet niets liever, maar Fleur, de kruising Sint Bernard/ Pyreneeër die sinds kort bij ons woont, is niet vooruit te branden. Zij huldigt het standpunt dat iedereen verantwoordelijk is voor zijn eigen rotzooi. Als ik iets weggooi en haar vraag dat te apporteren kijkt ze me meewarig aan. Ik verbeeld me dat ze denkt: ‘als jij iets weggooit mag je het ook zelf ophalen.’ Maar Fleur is nog meer dan Youri verzot op lekker eten. Dus doe ik met haar zoekspelletjes. Ik verstop een van haar speeltjes en als ze die vind krijgt ze een kluifje. Ik heb haar geleerd dat zoeken leuk is door eerst hondenkoekjes en een speeltje zichtbaar onder een stoel weg te leggen. Bij het commando ’zoek’ mag Fleur van haar plaats om het lekkers te pakken. Na een aantal keren oefenen begreep ze dat ‘zoek’ betekent: snuffelend mijn speeltje ontdekken en dan een lekkere kluif krijgen. Nu is Fleur zover dat ze het spelletje zowel in huis als in de tuin doet. Zoekspelletjes hebben als groot voordeel dat ze weinig opwinding en agressie veroorzaken. Dit maakt dat deze vorm van met een hond bezig zijn uitermate geschikt is voor kinderen en honden.
Als de temperatuur, in het voorjaar, weer boven de 15 graden is, kunt u met de hond gaan zwemmen. Niet alle honden zwemmen zonder het geleerd te hebben. Zelfs waterhonden zoals de Labrador kunnen onzeker zijn als ze merken dat ze in het water geen vaste grond meer onder de poten hebben. Ga de eerste keren naar een plek waar u zelf mee kunt het water in. Geef uw hond de kans om te ontdekken dat zwemmen leuk is. Neem een speeltje mee dat blijft drijven en gooi dat de eerste keren niet te ver. De hond moet het door korte stukken te zwemmen kunnen bereiken. Gaat uw hond er niet gelijk achteraan, loop dan zelf naar het speeltje en lok de hond naar uw toe. Als het niet in 1 oefensessie lukt, is er niets aan de hand. Sommige honden hebben wat langer tijd nodig om zwemmen leuk te gaan vinden. En er zijn ook honden die niet verder komen dan pootje baden.
Of het een gunstige ontwikkeling is, weet ik nog niet, maar er zijn tegenwoordig ook houten puzzels voor de hond. Het is de bedoeling dat de hond door o.a. blokken te verplaatsen en aan schijven te draaien, verstopte brokjes weet te bemachtigen. Deze spelletjes zijn leuk speelgoed voor baas en hond samen. Het versterkt de onderlinge band en volgens de importeur worden honden er zelfs rustig van. Naast dit speelgoed zijn er ook nog de vertrouwde voerkubus en de Kong. De laatste is verkrijgbaar in diverse maten en zelfs voor grote honden met brede en sterke kaken is er een te koop. U kunt de Kong vullen met hondenworst of met een deel van zijn dagelijkse portie hondenvlees of hondenbrokken. Afdekken met een kapje brood en vervolgens even in de magnetron leggen. Daarna is uw hond een hele tijd bezig met de lekkernij eruit te peuzelen. Een voerbal of voerkubus kunt u vullen met hondenbrokken en afhankelijk van de moeilijkheidsgraad van de kubus en de vaardigheid van uw hond, is het voor kortere of langere tijd een leuke afleiding. Zowel de Kong als de voerbal zijn verkrijgbaar in de dierenspeciaalzaak.
Tijdens het schrijven van dit artikel las ik in de krant over een onderzoek dat heeft aangetoond dat het hebben van een huisdier goed is voor onze fysieke en geestelijke gezondheid. Laten we ervoor zorgen dat het wederkerig is. Dat het voor honden goed is en blijft dat ze bij ons wonen. Ze zijn maar zo kort bij ons, laat die periode dan ook een feestje voor ze zijn.
© Tinley-Debbie Rijnders 2014
(Gebaseerd op oorspronkelijke tekst uit 2003)